اکنون ذهن آگاه باشید

در مطالب قبلی در مورد ریشه ی ذهن آگاهی و اجزا آن به صورت خلاصه توضیحاتی داده شد، در این مطلب و مطالب آتی هر کدامم از اجزای ذهن آگاهی را به طور دقیق تر توضیح می دهیم و نقش آن ها را در برخی از اختلالات روانی نشان خواهیم داد.

در ابتدا با گزاره ی بودن در اکنون شروع می کنیم، بودن و اکنون دو مفهوم که در فلسفه بحث های زیادی در مورد آن شده است. بودن یا  being که علاوخ بر فلسفه در موج سوم روانشناسی هم بر روی آن بسیار بحث شده است، در ذهن آگاهی بودن به معنای حضور داشتن است، اما سوالی که مطرح می شود این است که حضور داشتن به چه معنا می تواند باشد، مگر ما در وقتی هستیم به معنای حضور داشتن نیست، اینجا با این بیت توضیح را ادامه می دهیم:

هرگز  وجود حاضر غایب شنیده ای / من در میان جمع دلم جای دیگر است

در اینجا حضرت سعدی به نکته ایی اشاره دارد “حاضر غایب”  دو امر متناقض را نشان می دهد  این دو کلمه در واقع به دو بعد حضور جسمی و حضور ذهنی یا شناخت تاکید می کند. در واقع زمانی که ما در اکنون و در یک مکان مشخص هستیم این به معنای بودن نیست، ممکن است شما در در لحظه حضورتان از لحاظ جسمی وجود داشته باشد، اما انسان همواره ذهنش به محرک های مختلفی توجه کند، مثلا زمانی که ما در حال غذا خوردن هستیم ذهنمان به مفاهیمی مختلفی توجه کند، به کارمان فکر کنیم، به حساب بانکیمان فکر کنیم واین به معنای حضور نداشتن است.

در ذهن آگاهی  یکی از اصول اساسی که پیوسته مطرح می شود، بودن است بودن در اکنون، محققین نشان داده اند اگر شما به  فعالیتی که در حال حاضر در حال انجام دادن آن هستید توجه کنید و فقط در لحظه باشید، میزان اضطراب شما به میزان قابل توجهی کم خواهد شد.  بودن و حضور داشتن به طور چشمگیری در سلامت زندگی انسان تاکید دارد. بودن به معنای چشیدن لحظه است، چشیدن اکنون و بودن با خود محیط، یا به اصطلاح چشیدن طعم اکنون است.

ارتباط این مفهوم با ختلالات روانی که بر اساس اضطراب هستند به ویژه اختلال اضطراب فراگیر بسیار چشمگیر است، این طرز تفکر که پیوسته درگیر آینده باشیم وجه مشترک این اختلال با بودن در اکنون است به این معنی که یکی از مهم ترین معیار های تشخیص اختلال اضطراب فراگیر ترس مبهم از آینده است که اصل اساسی ذهن آگاهی این مسئله را علت اصلی بسیاری از اختلالت می داند و تاکید می کند که شما با تمرین های ذهن آگاهنه باید در لحظه باشید و به معنای واقعی کلمه بودن در اکنون را بچشید این مفهمو قبلا در نظریه گشتالت مطرح شد که نظریه پردازان معتقد بودند علت اضطراب توجه کردن به آینده و گذشته و باید در اکنون باشدی تا بتوانید از سطح این اختلال رها شوید، در ذهن آگاهی بر این مسئله تاکید بسیار زیادی می شود.

محققین نشان داده اند که مدیتیشن باعث می شود نوار پیچیده ی توجه ساده تر شود و فرد به جای یک روند پیچیده ی توجه که در یک ساختار توجه به حال و آینده است مدیتیشن کمک می کند که فرد فقط به همین لحظه توجه کند، به این معنی که با مدیتیشن از تمام چیزی که نظریه پردازان گشتالت می گویند فاصله بین گذشته و زمان حال که باعث اضطراب می شود را کنترل کند و از بین ببرید. نظریه پردازان این نوع توجه را فرا توجه می نامند در واقع به معنی توجه کردن بر توجه یا تمرکز بر توجه که اصل اساسی تمرینات ذهن آگاهی امروز است.در واقع ذهن آگاهی هدایت کننده ی توجه فرد به اکنون و زمان حال است.