اضطراب خود را بپذیرد

این اصطلاح برمیگردد به یک مداخله ی طب رفتاری گروه محوری که جان کابات زین آن را ابداع کرد،البته باید گفت که جان کابات زین در واقع یک شکل جدیدی  به مدیتیشنی که از گذشته وجود داشت داد، جان کابات زین بیان می کند که این شیوه را ابداع نکرده بلکه همان چیزهایی که از گذشته استفاده می شده است را در یک قالب جدید به وجود آورده است. کاهش استرس مبتنی بر بهشیاری به وسیله ی جان کابات زین صورت بندی شد است، که به صورت خلاصه آن را می توان اینگونه تعریف کرد؛

«آگاهی از طریق تمرکز بر اهداف، در زمان حال و نگاه کردن به تجربیات بدون قضاوت کردن آن ها»

همانطور که میبینم تعریف بهشیاری از سه جز اساسی تشکیل شده است؛ تمرکز بر اهداف، در زمان حال بود(لحظه به لحظه)، و عدم قضاوت احساسات و تجربیات.

جزء اول این تعریف تمرکز بر اهداف است.اما اهداف بهشیاری چه چیزی می تواند باشد؟ هدف غایی بهشیاری در دو بخش بعدی خلاصه می شود هدف اول در لحظه بودن یا در حال بودن و هدف دوم بدون قضاوت نگاه کردن به احساسات است.

جزء دوم این تعریف در زمان حال بودن و به اصطلاح (moment by moment) است؛ این جز به این معنی است که فرد به صورت پیوسته باید به اکنون فکر کند و در گذشته یا آینده سیر نکند این مسئله بسیار حائز اهمیت است، چرا که درگیر گذشته و آینده بودن باعث می شود که فرد از خود و احساسات خود غافل شود و از الان و کاری که هم اکنون می کند آگاه نباشد.

جزء سوم تعریف بالا بدون قضاوت نگاه کردن است، به طور کلی در روانشناسی و هم در اصول مدیتیشن و بهشیاری نوین تاکید بر عدم قضاوت احساسات است. قضاوت نکردن به معنای  برچسب نزدن بر احساسات است و طبقه بندی نکردن احساسات به طبقات خوب،بد و … می باشد.

کاهش استرس مبتنی بر بهشیاری در دهه های اخیر به وجود آمده است و به طور روز افزونی این برنامه در مراکز سلامت کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.این برنامه هم برای درمان افرادی که مددجو روانی هستند، هم به صورت پیوسته در مراکز درمان بیماری های جسمی است و در نهایت در مراکزی که مربوط فعالیت های پیشگیری از اختلالات روانی و جسمی است استفاده می شود.نقش بهشیاری و کاهش استرس مبتنی بر بهشیاری در واقع مشارکت در پیشگیری، مداخلات درمان محور، رواندرمانی، طب، و در سال های اخیر در حیطه ی سلامتی و تندرستی است.

مبنای کاهش استرس بر اساس بهشیاری بر این فرض ساده ولی مشهور استوار است که بیشتر نارحتی و رنج ما به خاطر این است که ماچیزهایی را می خواهیم که از واقعیت آن چیز ها دور است،به این معنی که ما احساساتی داریم که که این احساسات را قضاوت می کنیم و همانطوری که هست نمیپذیریم،مانند آرزوی سلامتی همیشگی ، پشیمانی ئر باره ی رفتارهای گذشته و تلاش برای بازگرداندن جوانی همه مواردیب از این عدم پذیرش می ابشند.

کاهش استرس مبتنی بر بهشیاری با ترکیب  دو نظریه قاعده ی نسبی -که چهارچوب درمان پذیرش و تعهد را می سازد- و رفتار درمانی دیالکتیکی لینهان، تاثیر بسزایی بر درمان شناختی رفتاری گذاشته است که از نتایج آن می توان به ظهور  درمان شناختی مبتنی بر بهشیاری (MBCT) اشاره کرد.

کاهش استرس مبتنی بر استرس  شامل یک پکیج هشت جلسه ای است که با تمرینات یوگا و مدیتیشن ادغام شده و در این برنامه تلاش براین است که  فرد بیاموزد  اگر درد خاصی در بدن احساس می کند، آن درد را حس کرده، نگاه کند و به جای رفع کردن دردش به طور ضمنی با آن زندگی کند. نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهد که این برنامه برای دردهای مزمن مانند میگرن و کمر درد های عصبی بسیار کارآمد است. این هدف پذیرش را در برمیگیرد و باعث می شود فرد بتواند به جای این که بگوید “اه باز هم این درد لعنتی”، بگوید “آها این درد دوباره آمد” و آن را بپذیرد. این خوانش کارآمد باعث کمک به زندگی افرادی می شود که گرفتار دردهای مزمن هستند. امروزه در جهان از این برنامه ی هشت جلسه ای بهشیاری برای کمک به بیماران سرطانی وافرادی که مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) هستند مورد استفاده ی گسترده ای قرار می گیرد.