اختلال شخصیت وسواسی – جبری

نظم ترتیب همیشه برای انسان اهمیت داشته است، نظم و ترتیب و برنامه ریزی های دقیق باعث پیشبرد بیشتر افراد و حرکت بهتر به سمت هدف می شود، و همچین جز صفات اصلی افراد موفق می باشد، همیشه والدین از فرزندان با نظم خود تعریف می کنند و همچنین  افراد قانونمند کارمندان و مدیران موفق هستند، اما این بحث یک سر طیف است حال تصور کینم افرادی به شدت کنترل گر هستنند و کوچکترین جزئیات افراد را مضطرب می کنند آن ها به ریز ترین جزیئات توجه میکنند  نا مرتب بودن چمن های باغچه بعد از کوتاه کرد، جابجا شدن یک نمکدان در خانه یا جابجایی چندین برگه در اتاق کار این مسائل جزئی به شدت باعث پریشانی فرد می شوند. فرد مبتلا به اختلال شخصیتی وسواسی- اجباری به سختی می تواند جزئیات را رها کرده تا به کلیاتی که چه بسا مهم تر هستند بپردازد. آنها اغلب اوقات به سختی کار و تلاش می کنند تا امور مربوط به خود را با بی نقصی مطلق به انجام برسانند اما این موضوع نیز در مورد آنها صادق است که با تمام وقتی که صرف برنامه ریزی و نظم بخشیدن به امور می کنند، کاری که باید به انجام برسانند در نهایت چندان چشمگیر نیست. به راحتی می توان پی برد انعطاف ناپذیری و منضبط بودن در تمام جوانب زندگی تا جایی به آنها فشار وارد می کند که الگوی رفتاری کمال گرایی در وجودشان نهادینه شده و قادر به ترک آن نیستند.

شخصیت های وسواسی- اجباری زندگی خود را بانظم و سازماندهی افراطی مدیریت می کنند . آنها عادت کرده اند فقط رنگهای سیاه و سفید را در زندگی ببینند و با قسمت خاکستری آن هیچ حس راحتی ندارند. تصمیم هایی قاطع در زندگی می گیرند که به هیچ وجه قابل بحث یا تغییر نیستند. تهیه فهرست یا لیست کارهایی که باید انجام شود یکی از علایق آنهاست و با دقت و موشکافی تمام آن را به انجام می رسانند.

شخصیت خشک و منضبط انرژی بسیاری صرف پرداختن به نظم، ریزه کاری های بی موردو اصرار به مثمرثمر بودن هر کاری می کند، در حالی که در این میان رابطه های اوست که آسیب می بیند. در میان آنها به ندرت می توان انسانهایی گرم و پراحساس پیدا کرد. زندگی با او در نهایت حالت اجبار به خود خواهد گرفت، به لحاظ احساسی فضایی بسته و در تضاد کامل با شور و هیجان خواهد بود. همواره نوعی فاصله عاطفی را با همه حفظ می کنند و هر چه قدر بیشتر غرق کار شوند این فاصله نیز عمیق تر می شود.

شخصیت وسواسی- اجباری دیدگاه بسته و خشکی به مسائل اخلاقی، ارزش ها و کردارهایش دارد و به شکل انعطاف ناپذیری وجدان کاری دارد. همان طور که ممکن است پی برده باشید  رابطه خوبی با اعتدال و میانه روی ندارد. این را می توان در دقت و موشکافی افراطی اش و نیز در وجدان کاری انعطاف ناپذیرش دید.

شخصیت های وسواسی- اجباری عادت به جمع کردن وسائل دارند، حتی وسایلی که مورد استفاده قرار نمی گیرند و یا هیچ ارزش معنوی یا خاطره برانگیزی دربرندارند و حاضر به دور انداختن آنها نمی شوند. اگر کسی قصد دور انداختن آنها را داشته باشد به شدت عصبانی می شوند. جدیت و انعطاف ناپذیری مانع از این می شود که شخصیتی خشک و منضبط به دیگران اعتماد کرده و انجام امور را به آنها محول کند. او با لجبازی معتقد است تنها شیوه او درست می باشد. برای یادگیری و یا در نظر گرفتن عقاید و نظرات دیگران فکر بسته و نرمش ناپذیری دارد. اگر مجبور شود اجرای امور را به افراد دیگر بسپارد( این مسئله باعث اضطراب و نگرانی او می شود)، دائماً جزئی ترین دستورالعمل ها را گوشزد می کند و انتظار اطاعت محض از آنها را دارد. اگر این دستورالمل عا با دقت انجام نشود خشمگین و آزرده خواهد شد. او نه تنها در پول خرج کردن خسیس است بلکه در محبت و مهربانی به دیگران نیز به همین میزان خساست به خرج می دهد. در مقایسه بادرآمدی که دارد بسیار کم خرج است و عقیده دارد برای آینده باید پول جمع کرد و همواره کنترل اوضاع اقتصادی را در دست گرفت.

به طور خلاصه می توان گفت اختلال شخصیتی وسواسی- اجباری، اختلال در نحوه کنترل زندگی است. هرچه فرد مبتلا بیشتر غرق در کنترل امور زندگی اش می شود بیشتر آسیب می بیند. وقتی احساس کند کنترل امور از دستش خارج شده و برای به دست آوردن دوباره آن به کار مفرط مشغول می شود، یک چرخه منفی به وجود می آید. هرچه سخت تر برای رسیدن به نظم و ظرافت بی نقص تلاش می کند، کارایی اش کمتر شده و بیشتر از قبل حس مس کند کنترل امور از دستش خارج شده. در نهایت عدم دست یابی یا حفظ “نظم مطلق” باعث می شود به شدت احساس ترس کند در نتیجه بیشتر از قبل سعی می کند کنترلش را روی امور زندگی افزایش دهد و تلاش کاری اش را دو چندان می کند. اما همان طور که خواهید دید، در این میان اطرافیان او هستند که به شدت سختی می کشند.